بهینه سازی مصرف انرژی در محیط کار

-اهداف هدف این برنامه ، بهینه سازی در مصرف انرژی الکتریکی در بخش کشاورزی و کاهش پیک بار و نیز اصلاح منحنی مصرف شبکه به این وسیله می‏باشد . یکی دیگر از مزایای این طرح جایگزینی انرژی الکتریکی به جای سوخت مایع می‏باشد که از دید اقتصاد ملی از اهمیت بسزایی برخوردار است.

-پتانسیل ها در حال حاضر بیش از 000،50 حلقه چاه کشاورزی برقدار در سطح کشور موجود و در حال بهره برداری می‏باشد . مجموع مصرف انرژی الکتریکی سالانه چاههای برقدار حدود 8 میلیارد کیلووات ساعت با دیماند مصرفی حدود 1500 مگاوات می‏باشد .

همچنین مقدار تقریبی 000،230 حلقه چاه بدون برق در سطح کشور وجود دارد که توسط دیزل بهره برداری می‏شوند و سالانه معادل 4 میلیارد لیتر گازوئیل به ارزش تقریبی 800 میلیون دلار مصرف می‏نمایند که عمدتاً متقاضی و در نوبت برقدار شدن قرار دارند . پتانسیلهای بهینـه سـازی در ایـن زمینـه در سـه بـخش اصلی بـررسی و ارائه می‏گردند :

- 20 ساعته کردن چاههای کشاورزی برقدار موجود:

با اجرای این طرح بر روی کلیه چاههای برقدار موجود معادل 1500 مگاوات از پیک بار شبکه آزاد می‏شود که با توجه به ضریب تلفات بالای شبکه بخصوص در ساعات پیک بار این رقم معادل با آزاد سازی یک نیروگاه بزرگ (حدود 2000 مگاواتی) خواهد بود و سبب عدم نیاز به سرمایه گذاری به میزان قابل توجه در بخش تولید و انتقال خواهد شد .

-برقدار کردن 20 ساعته چاههای کشاورزی دیزلی:

با توجه به منحنی مصرف 24 ساعته بار در شبکه سراسری که دارای ضریب بار حدود 61% می‏باشد ، در صورتیکه کلیه چاههای کشاورزی دیزلی بصورت 20 ساعته برقدار شوند ، ضمن صرفه جویی حاصل از جایگزینی سوخت مایع با انرژی الکتریکی (سوخت گاز در نیروگاهها) که سالانه معادل 500 میلیون دلار خواهد بود ، باعث افزایش ضریب بار شبکه تا میزان تقریبی 70% خواهد شد که بدلیل استفاده از ظرفیتهای منصوبه در ساعات کم باری سبب کاهش قیمت تمام شده انرژی الکتریکی در ساعات مذکور خواهد شد

- اصـلاح و افزایش راندمان تجهیزات نصب شده موجود بر روی چاههای کشاورزی:

بخش عمده ای از تجهیزات نصب شده بر روی چاهها دارای رانـدمان بسیـار پائـیـن می‏باشند بطوریکه می‏توان در طی یک برنامه زمان بندی شده نسبت به اصلاح راندمان تجهیزات به کمک روشهای زیر اقدام نمود :

الف- حذف سیستم شفت و غلافتی و استفاده از پمپهای شناور

ب - استفاده از پمپها و موتورهای با راندمان بالاتر و استاندارد

چنانچه اصلاح راندمان تجهیزات مذکور صورت پذیرد و با فرض اینکه طرح بر روی 50% از چاههای موجود اجرا گردد ، با بهبود راندمان هر حلقه به میزان 20% مجموعاً شاهد کاهش دیماند مصرفی و کاهش انرژی مصرفی به میزانهای 150 مگاوات و 800 میلیون کیلووات ساعت خواهیم شد .

سرفصلهای عملکرد در زمینه صرفه جویی در بخش کشاورزی

شناسایی

- شناسائی چاههای بدون برق

- شناسائی تولید کنندگان موتورهای کشاورزی و عوامل بهینه سازی موتورهای کشاورزی

فرهنگ سازی

-تبلیغات رسانه ای

-توجیه و آشنا سازی کشاورزان (در این راستا تا کنون مصوبات لازم از هیات محترم دولت نیز اخذ گردیده است)

- انجام فعالیتهای فرهنگی و همچنین تدوین استانداردهای اجباری بمنظور تشویق کشاورزان برای جایگزینی تجهیزات قدیمی‏ با تجهیزات با راندمان بهتر

- فراهم سازی چارچوب تمهیدات قانونی جهت همکاری سایر ارگانها با طرح

- معرفی فن آوریهای جدید

فعالیتهای اجرایی

- 20 ساعته کردن چاههای کشاورزی موجود

عملیات نصب کنتاکتورهای مورد نیاز برای اجرای طرح و انجام قطع و وصل اتوماتیک در 4 ساعت پیک ، توسط پرسنل شرکتهای توزیع و یا پیمانکاران مربوطه انجام خواهد شد . اجـرای کـامل طـرح طـی یک بـرنامه سه ساله امکان پذیر می‏باشد . محدودیت اصلی اجرای طرح ، تامین کنتاکتور و ساعت مـورد نیـاز می‏باشد که باید توسط خرید خارجی تامین گردد.

- برقدار کردن 20 ساعته چاههای کشاورزی دیزلی:

با توجه به اینکه استفاده از دیزل در چاههای کشاورزی برای کشاورزان مشکلات متعددی را بهمراه دارد و با برقدار شدن چاه ضمن کاهش مشکلات ضریب اطمینان از بهره‏بـرداری چـاه افزایـش یافتـه و هزینه های بهره برداری به شدت کاهش می‏یابد (حدود 3 میلیون تومان در سال برای یک حلقه چاه 100 کیلووات). بدیهی است در صورت فراهم آمدن امکانات توسط شرکتهای برق ، استقبال از طرف کشاورزان برای این امر وجود دارد. برای انجام این امر نیاز به احداث شبکه های اصلی و پستهای فوق توزیع توسط شرکتهای برق می‏باشد ، بطوریکه برای هر حلقه چاه بطور متوسط نیاز به احداث 1 کیلومتر شبکه می‏باشد . این کار توسط شرکتهای توزیع برق و پیمانکاران مربوطه در طی یک برنامه 10 ساله امکان پذیر می‏باشد. محدودیت این طرح ، کمبود منابع مالی است .

- اصلاح و افزایش راندمان تجهیزات نصب شده موجود:

بکمک روابط عمومی شرکتهای برق می‏توان در این راستا فعالیت مفیدی داشت . با این حال موفقیت این طرح نیاز به همکاری دیگر سازمانها از جمله موسسه استاندارد دارد. زمان مورد نیاز در طول اجرای برنامه 5 سال می‏باشد. محدودیت این طرح ، همکاری شرکتهای سازنده تجهیزات و موسسه استاندارد است.

هزینه ها

- 20 ساعته کردن چاههای کشاورزی موجود

برای اجرای طرح و انجام قطع و وصل اتوماتیک در 4 ساعت پیک ، نیاز به 000ر50 دستگاه تابلو مجهز به کنتاکتور قدرت و ساعت فرمان و سیستمهای حفاظتی کافی می‏باشد . برای تهیه تابلو و نصب آن بطور متوسط مبلغ 000ر500ر2 ریال به ازاء هر حلقه چاه پیش بینی شده است و در نتیجه مجموعاً معادل 125 میلیارد ریال مورد نیاز می‏باشد. با توجه به مصوبه هیات محترم وزیران برای اجرای طرح باید 20% هزینـه برقـراری اشتراک بر اساس قیمت سال جاری به کشاورزان مسترد گردد لذا از این بابت نیز باید هزینه ای در نظر گرفته شود که با توجه به متوسط 40 کیلووات دیماند قراردادی معادل 65 میلیارد ریال می‏باشد. منـابع مـورد نیـاز از محل منابع داخلی وزارت نیرو و همچنین اعتبارات طرح بهینه سازی انرژی قابل تامین می‏باشد.

- برقدار کردن 20 ساعته چاههای کشاورزی دیزلی:

بودجه مورد نیاز با توجه به حجم فیزیکی مورد نیاز برای هر حلقه چاه حدوداً 50 میلیون ریال می‏باشد . که منابع مورد نیاز از محل منابع داخلی وزارت نیرو و از منابع طرحهای بهینه سازی انرژی قابل تامین می‏باشد.

- اصلاح و افزایش راندمان تجهیزات نصب شده موجود:

بودجه مورد نیاز از منابع داخلی شرکتها تامین خواهد شد .