کاربرد اینترنت اشیاء در توزیع و تولید/ انرژی
کیفیت برق برای شبکه‌های توزیع بسیار مهم است و مانند بسیاری از موارد در زندگی، کیفیت نسبت به مقدار اهمیت بیشتری دارد. برق الکتریکی که به خانه‌ها و کسب و کار انتقال داده می شود، به طور فزاینده ای از مجموعه ای از منابع مهم تولید می شود. این منابع از انرژی های غیر مجاز (گاز و ذغال سنگ) به انرژی های تجدید پذیر مانند باد و خورشید متکی هستند .یکی از حوزه هایی که اینترنت اشیاء میتواند کمک به سزایی برای بهبود و توسعه آن داشته باشد، حوزه ی شبکه‌های توزیع برق میباشد. فناوری اینترنت اشیاء ویژگیهایی مانند گردآوری داده ها، انتقال مطمئن و پردازش هوشمند را دارا بوده که فضای مناسبی برای فعالیت در حوزه شبکه های توزیع برق فراهم می کند. بعضی از کاربردهایی که اینترنت اشیاء در شبکه های هوشمند برق فراهم میکند بشرح لیست ذیل است. در واقع با گسترش اینترنت اشیاء و فراهم کردن سندهای راهبردی میتوان اینترنت اشیاء را برای شبکه های توزیع برق در کشور پیاده سازی کرد تا توانایی استفاده از مزایای شبکه‌های هوشمند توزیع برق در کشور وجود داشته باشد.
1- پایش هوشمند شبکه های انتقال، تبدیل و توزیع برق کشور: در این حالت با قرار دادن دستگاه‌های مناسب در شبکه توزیع برق می توان داده‌های مورد نیاز را از شبکه‌های انتقال، تبدیل و توزیع برق دریافت کرد و سپس با تحلیل اطلاعات دریافتی، تصمیمات کنترلی و مدیریتی مناسب را اتخاذ نمود. با استفاده از تکنولوژی اینترنت اشیاء میتوان توان مصرفی شبکه‌های هوشمند توزیع برق را کنترل کرد و در صورت گذر از میزان تعریف شده، تصمیمات کنترلی مناسب را اتخاذ کرد. بدین ترتیب با این کاربرد امکان نظارت و کنترل از راه دور روی تجهیزات الکتریکی وجود دارد.
2- پایش برخط و پیوسته خطوط و دکل های انتقال برق کشور: به کمک این مساله امنیت و قابلیت اطمینان شبکه‌های هوشمند توزیع برق تأمین میشود و این امر نیاز به کارایی کامل و صحت عملکرد هر یک از اجزای موجود در شبکه های هوشمند توزیع برق دارد. یکی از مهمترین کاربردهای اینترنت اشیاء در شبکه‌های هوشمند توزیع برق، پایش و نظارت بر خطوط و دکلهای انتقال برق میباشد که این تجهیزات باید از لحاظ شرایط مکانیکی، امنیت فیزیکی و شرایط محیطی به صورت پیوسته پایش شوند. امروزه رباتهای هوشمندی با نام Drones با بکارگیری از ظرفیت و بستر این فناوری مهم، نظارت، بازرسی و اخذ گزارشات خرابی را از دکلهای دور و غیر قابل دسترس دریافت کرده و به صورت آنلاین به مراکز سرور و یا پایگاه داده منتقل میکند تا در سریعترین و مناسبترین زمان ممکن عکس العمل مناسب صورت پذیرد.
3- مدیریت دارایی های شبکه توزیع برق کشور: شبکه توزیع برق در تمامی نقاط کشور گسترده شده است و دارای تجهیزات بسیار زیاد و حیاتی درون سیستم خود می باشد. برای این نیازمند یک سازوکار مناسب برای پایش وضعیت تجهیزات و بررسی طول عمر مفید آنها می باشیم که به کمک اینترنت اشیاء و کارگذاری برچسب های مناسب روی تجهیزات و قرار دادن حسگرهای هوشمند داده در خطوط انتقال شبکه توزیع برق کشور وضعیب تجهیزات به صورت پیوسته پایش میشود و در صورت نیاز به تعویض و یا تعمیر تجهیزات شبکه توزیع برق این امر در سریعترین زمان ممکن صورت میپذیرد تا از خرابیهای احتمالی بعدی پیشگیری شود. به کمک این کار میتوان از هدر رفت برق کشور و همچنین کاهش کیفیت برق تولیدی در کشور جلوگیری کرد.
4- سرویس های مربوط به خانه هوشمند: یکی از کاربردهای اینترنت اشیاء بحث خانه‌های هوشمند می باشد. استفاده از سرویس برق هوشمند در خانه هوشمند یکی از الزامات مطرح در این حوزه است. یکی از موارد پرمصرف در خانه هوشمند که با شبکه‌های هوشمند توزیع برق در ارتباط است، استفاده از کنتورهای هوشمند برق می باشد که به کمک حسگرهای هوشمند داده جزئیات اطلاعات مرتبط به مصرف برق مشترکین به دست می آید تا با انجام تجزیه و تحلیل های لازم روی داده های به دست آمده زمان اوج مصرف و میزان مصرف برق به دست آید تا بتوان عملیات نظارت و اتخاذ تصمیم های کنترلی را به صورت بهینه انجام داد. علاوه بر موارد بیان شده می توان به سیستم حمل و نقل هوشمند اشاره کرد که داشتن شبکه های هوشمند توزیع برق در کنار حضور سیستم حمل و نقل هوشمند از اجزای مهم یک شهر هوشمند به حساب می آیند.
در راستای اهداف بلند مدت صنعت برق ایران جهت ایجاد شبکه هوشمند انرژی، بعنوان اولین گام، طرح ملی فراسامانه هوشمند اندازه گیری و مدیریت انرژی که به اختصار فهام نامیده میشود بعنوان سیستم اندازه گیری هوشمند انرژی برای ایران تعریف و مشخصات آن با توجه به نیازمندیهای وزارت نیرو و نفت از سوی سازمان بهره وری انرژی ایران تدوین گردید. اهداف مدنظر در طرح ملی فهام عبارتند از: فراهم شدن بستر اصلاح الگوری مصرف، بسترسازی مناسب برای اجرای کامل قانون هدفمند کردن یارانه ها، امکان اعمال مدیریت بار توسط بهره بردار شبکه در شرایط عادی و اضطراری، کاهش دخالت و خطای نیروی انسانی در قرائت و صدور قبض و بهبود وصول مطالبات، کاهش تلفات غیر فنی و مشخص سازی و مانیتورینگ تلفات فنی شبکه توزیع برق کشور، فراهم آوردن بستر مناسب جهت قرائت مکانیزه کنتورهای آب و گاز.