جایگاه مدیریت مصرف در اهداف چشم انداز 20 ساله کشور
سالانه
بخش عمدهای از منابع انرژی کشور به دلایل مختلفی همچون: مناسب نبودن
تکنولوژی، ارزان بودن انرژی ، عدم دقت در مصرف انرژی و ... بیهوده تلف
میشود. این امر سبب شده تا علاوه بر کاهش منابع خدادادی انرژی کشور سبب
افزایش آلودگی و صرف هزینه های سنگین به منظور استحصال، تولید، انتقال و
توزیع انرژی گردد که نتیجه آن عدم امکان دستیابی به اهداف تعیین شده در چشم
انداز 20 ساله توسعه کشور است.
بر اساس سند چشم انداز 20 ساله، آینده کشور تا سال 1404 هجری شمسی به گونهای ترسیم شده که :
ایران کشوری است توسعه یافته با جایگاه اوّل:
در سطح منطقه باهویت اسلامی و انقلابی الهام بخش در جهان اسلام و با تعامل سازنده و موثر در روابط بین‌الملل.
به منظور دستیابی به این اهداف پنج راهبرد اساسی در نظر گرفته شده است که عبارتند از:
1. تولید علم، که وظیفه و رسالت دانشگاههای کشور است.
2. فن
آوری مواد اولیه، بطوریکه بتوانیم با توسعه دانش و علم به کمک دانشگاهها و
مراکز تحقیقاتی کشور ارزش افزوده مواد اولیه را افزایش دهیم. به عنوان
مثال به جای صادر کردن نفت این ماده ارزشمند را تبدیل به مواد مصرفی مورد
نیاز نموده و قیمت هر بشکه نفت را به صد ها برابر افزایش داد.
3. با
توجه به کسب دانش و مهارت فن آوری مواد اولیه شاهد رشد پر شتاب اقتصادی در
کشور خواهیم بود و زمینه برای ورود مقتدرانه به بازارهای جهانی فراهم
میگردد.
4. نتیجه رشد اقتصادی شکوفایی صنعت و کاهش بیکاری در کشور خواهد بود.
5. در نهایت کاهش بیکاری موجب افزایش سطح درآمد شده و زمینه های نزدیک شدن به جوامع پیشرفت را مهیا میسازد.
دستیابی به این راهبردها علاوه بر برنامه ریزی، مدیریت و نظارت نیازمند عزم و اراده جدی کلیه مردم به منظور نیل به این اهداف است.
یکی
از چالشهای کنونی در دستیابی به اهداف این سند تامین انرژی مطمئن برای
رشد اقتصادی پرشتاب است. این مشکل نه تنها در کشور ما بلکه در بسیاری از
کشورهای در حال توسعه و حتی توسعه یافته نیز کاملاً مشهود است و سعی میشود
با تدوین استاندارد و نظارتهای جدی بر مصرف انرژی و با اعمال روشهای
گوناگون از قبیل: اطلاع رسانی از روند مصرف انرژی، راهنمایی در زمینه مصرف
صحیح انرژی و تعدیل قیمت حاملهای انرژی، مصرف آن را کنترل کرده و نیازهای
زیست محیطی و توسعه زیربنایی را فراهم نمایند.
نیاز
کشورهای در حال توسعه به انرژی مطمئن و مداوم مخصوصاً انرژی الکتریکی از
مهمترین چالشهای برنامه ریزی است. مطابق برنامه رشد اقتصادی کشور، لازم
است رشد سالانه تولید ناخالص داخلی کشور طی 10 سال بیش از 10% باشد. یکی از
عوامل مهم در دستیابی به این هدف تامین رشد سالانه 12% تا 14% مصرف انرژی
در کشور به ویژه در بخش مولد است. امکان ایجاد چنین رشدی در بخش برق با دو
محدودیت منابع مالی و منابع انسانی(محدودیت زمانی) تقریباً دور از دسترس
است. استفاده از پتانسیلهای عظیم صرفه جویی و تجدید ساختار در بخش برق با
استفاده از روشهای مدیریت مصرف فرصتی مناسب جهت دستیابی صنعت برق به اهداف
سازمانی خود در جهت چشم انداز 20 ساله می باشد.
تدوین
استراتژیهای مناسب در دو بحث صرفه جویی هوشمندانه انرژی و کنترل پیک بار
می تواند تاثیر چشمگیر در بهبود بهره وری شبکه برق و امکان دستیابی به
اهداف سازمانی مطابق سند چشم انداز بیست ساله را فراهم سازد. از طرفی با
استفاده صحیح از انرژی که خود موجب کاهش یارانههای کنونی خواهد شد شرایط
جهت افزایش و استفاده بهتر از منابع مالی فراهم خواهد شد.
اقدامات انجام شده توسط دولت به منظور اعمال صرفه جویی و منطقی کردن مصرف انرژی:
ا-تعیین مشخصات و معیارهای
فنی در مورد سیستم ها و تجهیزات انرژی بر،به ترتیبی که کلیه تولیدکنندگان و
واردکنندگان چنین تجهیزاتی ،ملزم به رعایت این مشخصات و معیارها
باشند،کمیته ای متشکل از نمایندگان وزارت نیرو ،وزارت نفت و موسسه
استاندارد و تحقیقات صنعتی و وزارتخانه صنعتی ذیربط ، مسوولیت تهیه این
مشخصات فنی و پیشنهاد آیین نامه های اجرایی آن به دولت را ،به عهده خواهد
داشت.
2-تعیین و اعمال تعرفه های
بازرگانی (برای واردات) و عوارض (برای تولیدات داخلی) به نحوی که در صورت
عدم رعایت مشخصات فنی و معیارهای تعیین شده از طرف دولت، تولیدکنندگان و
واردکنندگان
این تجهیزات مشمول پرداخت این گونه عوارض و تعرفه ها گردند.
3-تنظیم ساعات کار اصناف
توسط وزارت بازرگانی به منظور کاهش مصرف انرژی آنها در ساعات اوج مصرف برق و
انرژِی و برقراری انضباط اجتماعی
4-تنظیم برنامه فصلی کار
کارخانجات و صنایع توسط وزارتخانه های مربوط به نحوی که مصرف برق و انرژِی
در ماه های دارای حداکثرمصرف کاهش یابد.
5- تدوین و اجرای ضوابط لازم
به منظور اعطای تسهیلات مالی با نرخ های ترجیحی به صنایع و موسسات برای
اجرای عملیات مربوط به اصلاح ساختار مصرف انرژی
6-تخصیص 2% درآمدحاصل
از فروش حامل های انرژِی در طول برنامه جهت انجام تحقیقات لازم در زمینه
صرفه جویی و مدیریت بر مصرف انرژی توسط وزارتخانه های مربوطه
7- تهیه و تنظیم مقررات و
ضوابط مربوط به رعایت استانداردهای مصرف انرژِی در ساختمان ها به منظور
پرهیز از اتلاف انرژِی و تنظیم و اجرای روش های تشویقی در این مورد ، توسط
کمیته ای متشکل از نمایندگان وزارتخانه های مسکن و شهرسازی ،کشور ،نفت و
نیرو
8-اختصاص بخشی از مطالب کتب
درسی مدارس و دانشگاهها به موضوع اهمیت انواع انرژِی و ضرورت مدیریت بر
مصرف آن و آموزش عمومی جامعه از طریق صدا و سیما و مطبوعات در این زمینه به
منظور
اشاعه فرهنگ صرفه جویی و پرهیز از اتلاف و اسراف منابع
9- تهیه ضوابط مربوط به
تشکیل مدیریت انرژِی در صنایع موسسات که توان مصرفی آنها بیش از 5 مگاوات
برق باشدو آموزش کارشناسان این واحد توسط وزارت نیرو